Door Nathan Gradisen op 23 maart 2017

Beoordeel sollicitanten op wat ze kunnen, niet op hun afkomst, geslacht of leeftijd

Veel mensen met een Marokkaanse of Turkse achtergrond herkennen het: je solliciteert je een slag in de rondte, maar je wordt nergens uitgenodigd voor een gesprek. En nogal wat vrouwen van rond de 30 jaar maken de situatie mee: een werkgever heeft twijfels bij je sollicitatie, omdat de kans op zwangerschap en kinderen aanwezig is. Ook ouderen die werkloos zijn geworden in de crisis weten het: je kunt sollicitatiebrief nummer zoveel de deur uit sturen, maar de kans dat een werkgever je aanneemt is klein. Het is enorm frustrerend: je wordt als sollicitant vaak niet beoordeeld op wat je kunt en wat je hebt gedaan, maar op basis van je afkomst, je geslacht of je leeftijd.

Helaas is dit niet alleen maar een gevoel, maar bittere realiteit: discriminatie op de arbeidsmarkt bestaat. Het Sociaal Cultureel Planbureau deed in 2015 onderzoek en verstuurde daarbij 504 sollicitatiebrieven op 176 bestaande vacatures. Uit dit onderzoek bleek dat je met een autochtone naam onder je brief bijna twee keer zoveel kans hebt om uitgenodigd te worden dan met bijvoorbeeld een Marokkaanse naam onder een vergelijkbare brief. In datzelfde jaar voerde ook het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een onderzoek uit. Daarbij werden vergelijkbare cv’s op online cv-databanken geplaatst. Niet alleen bleek hetzelfde verschil tussen autochtone sollicitanten en sollicitanten met een migratieachtergrond, maar ook bleek dat werkgevers oudere werknemers twee keer zo weinig benaderden als jongere werknemers. In het jaarverslag 2016 schrijft het College voor de Rechten van de Mens dat 43% van de vrouwen op de arbeidsmarkt te maken heeft gehad met mogelijke discriminatie wegens zwangerschap of pril moederschap.

Soms komen ook overduidelijke incidenten naar voren in de media, zoals een elektronicabedrijf in Arnhem die iemand afwees omdat het ging om een donker gekleurde man of de Pathé in (wederom) Arnhem die Gamze Gül niet wilde uitnodigen voor een sollicitatiegesprek, maar dat wel deed toen zij dezelfde sollicitatiebrief opstuurde onder de naam Hanneke.

Discriminatie op de arbeidsmarkt is dus een groot maatschappelijk probleem, zo zegt ook het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dat probleem kan je als Tiels raadslid helaas niet één-twee-drie oplossen. Wel vind ik dat je er als raadslid alles aan moet doen om bewuste en onbewuste discriminatie te voorkomen daar waar je dat kan. En ook vind ik dat je als overheid het goede voorbeeld moet geven. Anoniem solliciteren kan daaraan een bijdrage leveren. Daarom heb ik op woensdag 22 maart de gemeente Tiel gevraagd om bij vacatures anoniem solliciteren mogelijk te maken. Sollicitanten sturen hun gegevens dan digitaal op en de sollicitatiecommissie krijgt niet te zien welke naam, welk geslacht en welke leeftijd bij een sollicitatie hoort: die gegevens worden dan weggelaten.

Er is internationaal veel onderzoek gedaan naar anoniem solliciteren, vooral op het effect op het aantal sollicitanten met een migrantenachtergrond. In landen als Duitsland en Zweden blijkt dat het leidt tot meer sollicitaties van sollicitanten met een migrantenachtergrond. Ook krijgen deze sollicitanten vaker een uitnodiging voor een gesprek. In Nederland heeft de gemeente Den Haag een grootschalig experiment gedaan met anoniem solliciteren. Daaruit bleek dat na het invoeren van anoniem solliciteren meer dan 30% meer mensen met een niet-westerse achtergrond solliciteerden. Het aantal sollicitanten met een niet-westerse achtergrond dat werd uitgenodigd voor een gesprek, steeg met ruim 80%. Uit dit experiment blijkt dus bijvoorbeeld dat mensen zich blijkbaar vrijer voelen om te solliciteren als ze weten dat dit anoniem gebeurt. Andersom geredeneerd: mensen met een migratieachtergrond solliciteren soms niet omdat ze redeneren dat de kans toch klein is dat ze de baan krijgen.

Het is nodig dat er meer ervaring wordt opgedaan met anoniem solliciteren. Daarbij moeten we wat mij betreft ook gaan onderzoeken of dit ertoe leidt dat er ook meer oudere werknemers en vrouwen meer op vacatures gaan solliciteren en eerder worden doorgestuurd. Toch wil ik dit niet afwachten voordat we het anoniem solliciteren in Tiel invoeren. Want ook al is er maar één getalenteerde vrouw, oudere of Nederlandse Marokkaan is die niet solliciteert op een Tielse vacature omdat hij of zij het gevoel heeft dat hij of zij er toch niet doorheen komt, dan zou dat al doodzonde zijn. We moeten zulke drempels voor mensen wegnemen, zelf als deze drempels er feitelijk niet zijn, maar door mensen wel zo gevoeld worden.

Helaas kreeg ik namens de PvdA de handen hiervoor niet op elkaar in de Tielse gemeenteraad. GroenLinks, de ChristenUnie en D66 waren het met ons eens en verdedigden het idee vol vuur, maar VVD, PvdB, CDA, ProTiel, OD16 en Sociaal Tiel gingen, om diverse redenen, niet mee met het idee, net als het college van b en w. Wat mij betreft een enorm gemiste kans om als gemeente Tiel uit te stralen dat als je solliciteert bij de gemeente, de gemeente kijkt naar je capaciteiten en niet naar je leeftijd, geslacht of afkomst.

Nathan Gradisen

Nathan Gradisen

Mijn naam is Nathan Gradisen en ik ben fractievoorzitter van de PvdA Tiel. Ik in 1984 geboren in Tiel, waar ik ook ben opgegroeid. Nadat ik de middelbare school op het RSG Lingecollege heb gevolgd, heb ik rechten gestudeerd in Nijmegen. In het dagelijks leven ben ik bestuurjurist bij de provincie Noord-Brabant, maar ik woon

Meer over Nathan Gradisen

Waar ben je naar op zoek?