PvdA bijdrage Begrotingsraad 13 november 2024

13 november 2024

Zojuist heeft onze fractievoorzitter Kamiel Gulikers de volgende tekst uitgesproken:

(Uitgesproken tekst geldt)

Voorzitter, mede raadsleden en inwoners van Tiel,

Een guur klimaat, daar wil ik vandaag met u allen bij stil staan. Er heerst een steeds guurder klimaat in onze leefwereld. Oorlogen waarvan we droomden dat ze er niet meer zouden zijn. Hongersnood, genocide, fascisme en simpel populisme. Ze zijn weer volop in opmars. Maar ook natuurgeweld, overstromingen zoals in Spanje en oost Europa. Hittegolven, droogte en tegenvallende oogsten komen steeds vaker voor in de wereld. Dichter bij Tiel zien we ook een verguring van het klimaat. Vooral op woon- en leefbaarheid. Een thuis is niet alleen een dak boven je hoofd; het is de basis voor een waardig bestaan en een gezonde, veilige samenleving. De wachtlijsten voor sociale huurwoningen zijn fors. Momenteel moet je bijna negen jaar zijn ingeschreven om een huurwoning te bemachtigen. En dan ben ik nog niet begonnen over de vele daklozen die momenteel in Tiel verblijven, probeer u regelmatig voor te stellen hoe dat voor u en mij moet zijn. Leven op straat zonder die alledaagse zaken die wij zo gewoon vinden zoals een tafel en stoel, een douche en een warm bed. En dat in een land waar de afgelopen 8 jaar telkens meer miljonairs te tellen zijn.

Voor wonen zijn enkele zaken van belang: voldoende passende woonruimte, betaalbaarheid, duurzaamheid en leefbaarheid in de wijken.

Vergroten van de woningvoorraad:
Wij zetten ons in voor het vergroten van de woningvoorraad. Onder onze vorige wethouder zijn vele woningbouwprojecten losgetrokken die tijdens deze periode tot realisatie komen. Denk aan het Veilingterrein, de Bleek en Lingehoven. Ook worden er stappen gezet in Passewaaij voor een forse uitbreiding van de woningvoorraad in Tiel. In totaal staan er voor de komende jaren meer dan 2.500 woningen in de nog te realiseren nieuwbouwplannen.

Met de woningcorporaties zijn afspraken gemaakt over nieuwbouwprojecten. Zo ook met marktpartijen. Bij deze afspraken wordt ook goed gekeken naar de ontwikkeling van woningen specifiek voor doelgroepen zoals jongeren, senioren en andere kwetsbare groepen die moeite hebben om een woning te vinden. En ja, daar horen ook asielzoekers en statushouders bij, evenals andere spoedzoekers zoals gescheiden personen en mensen met financiële en/of psychische problemen.

Wij roepen het college op om werk te maken van alternatieve mogelijkheden om het woningaanbod te vergroten in Tiel. Denk hierbij aan het meewerken aan woningdelen, flexibele woonoplossingen en het aanpakken van leegstand en transformatie van bestaande panden.

Betaalbaarheid:
Naast voldoende woningen moeten ze ook betaalbaar zijn. Voor de sociale huurwoningen zijn afspraken gemaakt met de woningcorporaties in Tiel om de huurprijzen betaalbaar te houden. De gemiddelde koopwoning in Tiel kent momenteel een vraagprijs van € 420.000, dan moeten we het toch ook nog even over betaalbaarheid voor het middensegment hebben vrees ik. Ook voor deze inwoners moet er voldoende worden gebouwd.

Duurzaamheid:
Naast voldoende woningen is het ook belangrijk dat de woningen verduurzamen. Met energiebesparende maatregelen, zoals betere isolatie en het plaatsen van zonnepanelen, worden woningen duurzamer. Dit draagt niet alleen bij aan het milieu maar ook aan de betaalbaarheid van de energierekening.

Ondersteuning van Kwetsbare Doelgroepen:
Er zijn specifieke afspraken gemaakt om kwetsbare bewoners te ondersteunen, zoals mensen met een laag inkomen, ouderen, en mensen met een zorgbehoefte. Dit kan inhouden dat er woningen worden toegewezen aan deze groepen of dat er begeleiding wordt geboden bij het zelfstandig wonen. Wij zijn blij dat bijvoorbeeld het project Anders Wonen inmiddels doorgang vindt, hiermee kunnen we onze mensen die, door hun psychische aandoeningen, niet meer in een woning in een woonwijk kunnen wonen toch van onderdak voorzien.

Een zeer kwetsbare groep die onze aandacht moet hebben zijn de daklozen. De problematiek rondom dakloosheid neemt toe in Tiel, net als in veel andere gemeenten. De 24-uursopvang in Tiel doet belangrijk werk en verdient onze verdere ondersteuning maar kan niet alles oplossen. Met name jongeren tussen de 18 en 21 jaar vallen soms tussen wal en schip. Wanneer zij geen inkomen of studiebeurs oid hebben kunnen zij aanspraak maken op een uitkering. Echter, voor deze leeftijd bedraagt die uitkering ongeveer € 300/maand. Daar kun je niet van leven.

De gemeente moet samen met haar sociale partners daadkrachtig optreden om huisuitzettingen te voorkomen en armoede vroegtijdig te signaleren en aanpakken. Naast hen die reeds dakloos zijn bestaat een groeiende groep Tielenaren die het risico lopen om op straat te belanden. Dit zijn niet alleen mensen zonder werk, maar ook steeds vaker werkenden die door de stijgende woonlasten en kosten van levensonderhoud geen vaste plek meer kunnen vinden. Dit is zorgelijk en onacceptabel. In onze ogen is het een kerntaak van de overheid om dakloosheid te voorkomen en bestrijden.

Leefbaarheid in Wijken:
Leefbaarheid is breder dan enkel de woning. Een schone, hele en veilige omgeving is ook van belang. We zijn in Tiel bezig met stevige stappen in de openbare ruimte. De doorgaande hoofdwegen hebben veelal een update gekregen. De binnenstad, onze gezamenlijke woonkamer zeg maar, wordt momenteel flink aangepakt, vergroend en autoluw gemaakt. Nu is het hoog tijd voor onze woonwijken. Het groenbeheer kan en moet beter. De onderhoudsstaat van de openbare weg in o.a. Tiel west is erbarmelijk.

Naast de fysieke omgeving is ook de maatschappelijke omgeving van belang. De onderlinge contacten in de wijk maken of breken een samenleving. Ken je buurt en buren, dan heb en krijg je meer begrip, onderling respect en waar nodig hulp. De gemeente heeft een belangrijke rol om samen met wijkteams en bewonersinitiatieven de betrokkenheid van bewoners te versterken en eventuele problemen vroegtijdig aan te pakken.

Moties
Vanavond dienen wij dan ook, samen met enkele andere partijen, een tweetal moties in:

  • Met de eerste motie vragen wij meer en specifieke aandacht voor de daklozen in Tiel.
  • Met de tweede motie willen wij zorgen dat het hebben van een woning in Tiel niet bijzonder wordt maar de norm.

Tot Slot
Voorzitter ik kom tot een afronding. Wij zijn trots op Tiel en geloven in een gemeente waar iedereen een dak boven het hoofd heeft en zich thuis kan voelen. Laten we elkaar steunen en samen investeren in een menswaardige toekomst, waarin iederéén meetelt. Het is tijd voor een daadkrachtige en sociale aanpak die Tiel sterker maakt en ervoor zorgt dat niemand buiten de boot valt. Om dat nog meer kracht bij te zetten hebben de partijen PvdA Tiel en GroenLinks Tiel afgesproken om hun krachten te bundelen. Wij zullen dan ook vanaf vandaag samenwerken als één fractie voor onze inwoners.

Make Tiel great again, yes we can.

Dank u wel.