Schuldhulpverlening moet menselijk blijven

In de afgelopen drie maanden heeft de PvdA in Tiel veel kritische vragen gesteld over het langdurige traject van schuldhulpverlening. De cijfers zijn behoorlijk zorgwekkend. In 40% van de gevallen duurt het langer dan 8 weken voordat er een beslissing is genomen als iemand zich aanmeldt voor schuldhulpverlening. Maar zelfs die cijfers zijn niet wat ze op het eerste gezicht lijken.

Als iemand zulke hoge schulden heeft dat hij of zij er niet uitkomt, dan kan iemand zich aanmelden voor schuldhulpverlening. Bij schuldhulpverlening zoekt een professional naar een oplossing voor het probleem van de schulden. Maar in schuldhulpverlening komen, gaat niet zomaar. Het aanvragen van schuldhulp is een enorm ingewikkelde procedure. Je moet bijvoorbeeld exact kunnen aantonen wie je schuldeisers zijn, alle documenten die te maken hebben met je inkomsten en uitgaven overleggen en volledig inzicht verschaffen over je financiën. Bij veel van de aanvragers van hulp is dit niet zo eenvoudig meer. Schulden hebben zich opgestapeld, brieven worden uit wanhoop niet meer opengemaakt en overzicht ontbreekt.

Wat volgt na de hulpaanvraag is een briefwisseling waarin de gemeente aangeeft dat niet alle gegevens ontvangen zijn. Deze moeten dan opnieuw aangeleverd worden, en de gemeente mag dan de wettelijke termijn verlengen. De aanvrager heeft die gegevens vaak niet, doet zijn best deze alsnog te vinden en aan te vragen, en levert opnieuw een aanvraag in. En de gemeente constateert vervolgens dat het wederom niet compleet is, stelt de termijn uit, en het verhaal begint weer opnieuw.

Daarmee worden trajecten veel langer dan de wettelijke termijn van acht weken doet geloven. En in al die tijd blijven mensen in onzekerheid en grote financiële problemen zitten, zonder enig uitzicht en met steeds verder oplopende schulden.

Mensen helpen en preventie vormgeven
De PvdA vindt het belangrijk dat mensen veel eerder duidelijkheid hebben over hun situatie en dat we hen niet laten bungelen tussen hoop en vrees. Daarom is het ook belangrijk dat we als gemeente niet alleen formulieren beoordelen, maar dat mensen ook geholpen worden om hun situatie in kaart te brengen. In de gemeenten Culemborg en Geldermalsen zijn er manieren gevonden om mensen hierbij te helpen, dat moeten we in Tiel toch ook kunnen? Dat zorgt er niet alleen voor dat aanvragen versimpeld en verkort kunnen worden, ook zorg je ervoor dat mensen daadwerkelijk geholpen worden.

Schuldhulp is al een heel moeilijk en lastig traject, maar de kracht zit hem erin dat mensen weer perspectief krijgen. Dat perspectief mag niet al in de aanvraagperiode vertroebeld raken.

Daarnaast is het belangrijk om mensen te helpen voordat zulke forse financiële problemen optreden. Daarvoor zijn ook andere organisaties belangrijk. Zo zijn woningcorporaties vaak de eerste die financiële problemen zien ontstaan. Zij zouden een belangrijke signaalfunctie moeten hebben. Ook pleiten wij al enige tijd voor sociale wijkteams. Deze teams kunnen schuldproblemen constateren en daarvoor hulp organiseren, voordat ze onomkeerbaar zijn.

De PvdA zet zich er hard voor in om deze verbeteringen in Tiel door te voeren. Onze kritische vragen waren daarvoor de eerste stap.